Vrachtwagenheffing in voorbereiding: Wat betekent dit voor de sector?

De Nederlandse overheid bereidt de invoering van een nieuwe vrachtwagenheffing voor, gepland per 1 juli 2026. Deze maatregel moet het goederenvervoer verduurzamen en sluit aan bij vergelijkbare systemen in Duitsland en België. De exacte ingangsdatum is nog afhankelijk van goedkeuring door de Tweede en Eerste Kamer.

Wat houdt de heffing in?
De vrachtwagenheffing geldt voor alle vrachtwagens vanaf 3.500 kg totaalgewicht (categorieën N2 en N3), ongeacht of ze Nederlands of buitenlands zijn. Per gereden kilometer op snelwegen en geselecteerde N-wegen wordt een bedrag in rekening gebracht. Tegelijkertijd vervallen het Eurovignet en wordt de motorrijtuigenbelasting (MRB) voor vrachtwagens aanzienlijk verlaagd.

Tarieven en vrijstellingen
Het gemiddelde tarief ligt rond de €0,186 met een bandbreedte tussen €0,167 en €0,195 per kilometer (prijspeil 2023–2025). De exacte hoogte hangt af van:

• Gewichtsklasse;
• CO₂-uitstoot;
• Emissieklasse (bijv. Euro VI).

De heffing bestaat uit twee componenten:

1. Infrastructuurkosten, voor aanleg en onderhoud van wegen;
2. Maatschappelijke kosten, zoals luchtvervuiling, CO₂-uitstoot en geluidsoverlast.

Zero-emissievoertuigen (elektrisch of waterstof) tot 4.250 kg zijn volledig vrijgesteld. Zwaardere voertuigen krijgen tot 75% korting op de infrastructuurcomponent. Uitzonderingen gelden voor bussen, landbouwvoertuigen, hulpdiensten en defensievoertuigen.

Doel en inzet van opbrengsten
De heffing is gebaseerd op het principe ‘de vervuiler betaalt’ en stimuleert schoner vervoer. Lichtere en emissievrije voertuigen betalen minder of niets. De opbrengsten worden ingezet voor verduurzaming van de sector, waaronder subsidies voor elektrische trucks, waterstofvoertuigen en laadinfrastructuur.

In 2025 is al €100 miljoen beschikbaar gesteld via een vergroeningsfonds. Brancheorganisaties pleiten ervoor dat alle inkomsten uit de heffing terugvloeien naar de sector.

Wat betekent dit voor transportbedrijven?
Transportbedrijven zullen hun kostenstructuur opnieuw moeten bekijken. De heffing kan leiden tot:

• Hogere operationele kosten;
• Investeringen in schonere voertuigen;
• Aanpassingen in routeplanning en prijsstelling.

Hoewel de invoering nog niet definitief is, is het raadzaam om nu al te anticiperen op de impact. Voorbereiding biedt ruimte om strategische keuzes te maken en gebruik te maken van beschikbare subsidies.